S Ö Z A L T I

euro 2024 |

14 iyun - 14 iyul tarixlərində Almaniyada keçiriləcək futbol bayramı. Bir çoxları Fransa və İngiltərəni favorit hesab edir. Məncə həmişəki kimi İngilislər bacara bilməyəcək. Bəlkə də beynimə loser kimi kodlanıblar bilmirəm. Şəxsən mən turnirin qalibi kimi fransanı görürəm. Çox əjdaha şəkildə gəlirlər. Keçim qrup təxminlərimə:

Burda Macarıstan qrupun sürprizi olacaq. Almaniya maks 2 olacaq. İsveçrə və Şotlandiya isə ən yaxşı 3-cü yer uğrunda mübarizə aparacaq. Qrupun həlledici oyunu elə 1-ci turdakı Macarıstan - İsveçrə matçı olacaq.

Azarkeşi olduğum və son çempion İtaliyanın taleyindən qorxuram. Spaletti bambılısı dünən hücumçu qıtlığında Bolognada əla mövsüm keçirən Orsolinini komandadan çıxartdı. İtaliyada hamı spalettini topa tutur. Zaccagni, çolaq el shaarawy və demək olar ki, bu sezon oynamayan faggiolini saxlayıb, Orsolini və lazionun qapıçısı provedeli kənarda tutub. İspaniya və Xorvatiya, hətta Albaniya da başağrısı olacaq İtaliyaya. Türkiyə ilə 0-0 bitən matçda da ümid vermədilər. Amma bu İtaliyadı. Qrupda 3 heç-heçədən sonra dünya çempionu olmuş komandadı. Bilmək olmaz. Bu qrupa təxmin vermək çox çətindi. Realist olsam hal-hazırki vəziyyətə uyğun olaraq: 1 İspaniya 2 Xorvatiya 3 İtaliya 4 Albaniya.

İngiltərə burdan təmiz çıxar. 2ci yer üçün Danimarka və Serbiya əlləşər və Danimarka yeri qapar.

Ən asan qrupdu bu məncə. Fransa 1, Hollandiya 2, Avstriya 3, bərbad oyun oynayan Polşa 4.

Ən maraqlı qrup. Hamı Belçikanın asanlıqla 1-ci olacağını desə də mənim fikrimcə onların generasiyasının limiti çoxdan bitib. Rumıniya sürpriz edəcək. Ukraniya da ondan geri qalmayacaq. Slovakiya 4-cülüyə məhkumdu.

Gəldik dananın Türkiyə üçün quyruğunun qopduğu yerə. Türkiyə burdan necə çıxırsa çıxsın 8/1-dən o yana getməyəcək. Çünki ya Fransa ya İngiltərə ya da b qrupunda hansısa əjdaha ilə qarşılaşacaq. Ümumiyyətlə Türkiyə elə komandadı ki, oyununu heç cür tuta bilmirsən. Heç vaxt stabil oynamırlar. 0 da çəkə bilərlər. 90+ -da vurulan qollar ilə 1-ci də çıxa bilərlər. Portuqaliya 1-ci olacaq sözsüz. Gürcüstan Mdb-nin hal-hazırda ən yaxşı oynayanıdı. (Russia excluded). Çexiya burda tale həll edən komanda olacaq.
Könlümdən keçən 2008 və 2012-dəki İspaniya kimi İtaliyanın da ardıcıl qalib gəlməsidir. Amma çətin. Real vəziyyət Fransanın çempionluğunu göstərir. Ümid edirəm ki, 2004 və 2016 kimi sıxıcı yox, 2000 və 2008 kimi yaddaqalan turnir olar.

sosioloji marksizm | elm

analitik marksizm ekolu ilə tanınan, sosial siniflər klassifikasiyasında yeni nəzəri paradiqmaları ilə həm sosiologiya sahəsində həm də bütöv olaraq marksizm sahəsində yeni cığırlar açan erik olin wrightın Viskonsin-Medison Universitetində verdiyi dərslərdən biri.

dərsin syllabusu 87 səhifədir -*. bu yay syllabusda paylaşdığı əsas oxumaları bitirməyi planlayıram.

syllabusdakı chapterlər bu şəkildədir:
1) giriş
2) sinfi struktur
3) sinfi təşəkkül
4) dövlət və siyasət nəzəriyyəsi
5) ideologiya və şüur
6) tarix nəzəriyyəsi
7) sosializm və xilas/azadlıq

və üstəlik əsas oxumaların yanında- əgər vaxtınız varsa- əlavə oxuma materialları da var. möhtəşəm syllabusdur.

syllabusun linkini paylaşıram. məncə göz atın və bu sahə haqqında nələrsə oxumaq istəyirsinizsə yararlanın.

link: https://drive.google.com/file/d/1Q64aPnfb1IlezJXjzcwuXMh62U8Silft/view?usp=sharinghttps://drive.google.com/file/d/1Q64aPnfb1IlezJXjzcwuXMh62U8Silft/view?usp=sharing

ufc | idman

Açılışı ultimate fighting championship olan mma təşkilatı. İnsanların niyə bu qədər az maraqlandığına təəsüflənirəm düzü, xususilə də həmcinslərim arasında. Nəticə də, dünyanın ən güclü ya da badass insanının kimi olduğu sualı maraqlıdır və bunun cavabının öyrəniləcəyi ən prestijli təşkilat ufcdir. One championship və bellator kimi təşkilatlar da var, lakin ordakı əksər divizyadakı çempionlar heç ufcnin top 10 una girə bilməz müvafiq çəki divizyasında. Təbii olaraq anlayıram bəzi insanlar şiddət və s. kimi görüntüləri sevmir, həmin insanların baxmamağı normal haldı. Ancaq ölkədə xususilə animeci kütlənin, heç ufc nin nə olduğunu eşitməməyi maraqlanmamağı qəribə gəlir. one punch man, naruto və oxşarı animelərə baxmaqdansa çox daha real olanına baxa bilərsiz. Və bu real xarakterlərdən çox daha yaxşı inspiration ala bilərsiniz. Misal verim döyüşçülərdən,
Alex pereira gec yaşda kick-box a başlıyır. Ən yüksək səviyyə olan glorydə 2 diviziyada çempion olur. 2 dəfə məğlub elədiyi israel adesanya tərəfindən hər hansı bir interviyuda, "mən əfsanə olanda, hər hansısa bir pubda arxamdan boş boş danışacaq , o heç kimdi" tərzi təhqir olunmadan sonra özünə tamam yad olan bir idmana başlıyır. Hansı ki grappling dediyimiz şey 30 dan sonra elə rahat öyrənilən bir şey deyil. Öyrənsən belə heç vaxt vasatın üstü ola bilməyəcəksən, bunun özü də böyük drawback di istenilen döyüşçü üçün. Pereira ufc debutunu edir, və hətta bambılı bambılı danışan adesanyanı knockout edir. Sonra bir yuxarı çəkidə də çempion olur və hal-hazırda planetdə ayaqüstü döyüşdə ən çox qorxulan döyüşçüdür desək düz olar. Və bu insanın bütün bu uğuru, brazilyanın kasıb favellalarından birində, yoxsullaqdan çıxaraq elədiyi də
ayrı bir heyrətamiz haldı.

Çox maraqlı personaj var yəni ufcdə, misal günlərcə qaranlıqda ac sussuz, balaca otaqda günlərcə duran jiri prochazka. Bu xarakter elə bil sırf mistik anime xarakteri sevən insanlar üçün dizayn olunub. Günlərcə meşədə tək qalıb, məşq edir, just insane dude overall. Hərtərəfli döyüşə bilir, ancaq əsasən ayaqüstü döyüşməyə üstünlük verir, və sıfır guard ilə, full hücüm. Alex pereira kimi dünyanın ən təhlükəli kickbox çusunun belə üstünə şığıyır, əli qolu qarınında, ayaqları yediyi low kick lərdən təndimiş, qızarmış(döyüşdən sonra hətta morarmış olacaq) vəziyyətdə.
Son olaraq döyüş deyim maraqlananlar baxsın.
https://youtu.be/dHKRVKnChFI?si=SPdvsxA140sdhjxV

Jiri ilə glover teixeirü nın döyüşü həqiqətən yüksək gərginlikli bir kəmər döyüşü idi, gərginlik dedim yəni daim bir actionın olduğu maraqlı bir döyüş, sıxıcı şəkildə bir roundda 10, 15 jab in atıldığı bir döyüş yox. Düşünürəm ki, bu döyüşə önyarqısız baxan insan mma fanatı ola bilər.
Səhv eləmirəmsə gloverin 8 ci dərəcə bjj qara kəməri var və bu onu idmandakı ən yüksək grappling çi deməyimizə bəs edər. Ancaq mma təkcə grappling deyil.

https://youtu.be/7CAkyfHMhhA?si=dgNlY8GcxY5sm7cn
Rober whittaker , yoel romero

Müasir dövr middleweightdə(83kg) ən yaxşılardan olan cavan Whittakerın 41 yaşlı kafdar romero ilə olan 2- ci döyüşü. Romeroya kafdar dediyimə baxmıyın the dudes is insanely ripped and explosive. Çox gec başladığı idmana səhv eləmirəmsə 35,(köhnə olimpik gürəşçidir) əfsanə olaraq ayrılmışdı ufcdən. Qeyri mümkün bir nailiyyətdi həqiqətən 35 indən sonra təzə idmana başlamaq oyana, 35 indən sonra çempion ola bilmək ya da oxşarı bir nailiyyət göstərmək qeyri mümkün bir haldı. Çünki istər istəməz qocalırsan, əgər heavyweight ya da light heavyweight deyilsənsə. Romero onsuz adi bir insan deyil, hamı kuba da bədəninə qəribə experimentlər olunduğu bilir, ancaq yenə də idmanın özündə doping təşkilatları nəzarət edir, keçə bilibsə fair competition.

https://youtu.be/h9oj6HEdZSI?si=_0lutKRzOWW03d_v
Son olaraq aşağı çəkilərdən daha texniki olan, volkanovski, islam makhachev döyüşü. Volkanovski bu döyüş zamanı məğlubiyyətsiz demək olar, çempion idi 66 kiloda, islam isə xəbibin atasının favorit tələbəsi idi və çempionluğu oliveirdan(xəbibi udacağı deyilirdi, çox yaxşı grapplingi olduğuna görə) almışdı. Çoxlarına görə xəbibdən daha yaxşı olan islam, xususilə ayaqüstü döyüşdə, əksər döyüşlərini 1 dəqiqənin altında bitirən islam üçün çıxa biləcək ən texniki və inatçı rəqiblərdən idi alexander, həmçinin bütün çəki divizyalarını əhatə edən reytinqdə də, pound for pound rankingdə də 1 ci sırada idi. Bu döyüş digərləri qədər, süper maraqlı olmaya bilər, ancaq məğlubedilməz dağıstan grappling məktəbinin qarşısına çıxan ən güclü oponentin döyüşə necə bir əhəmiyyət qazandırdığnı qavraya bilsəz, yüksək diqqətlə baxacağıvıza şübhəm yoxdur. Hərhalda texniki skill olaraq bunun üstünə çıxa biləcək başqa qarşıdurma yoxdur.

Sona da ufc üçün xüsusi tarixi əhəmiyyəti olan bir neçə maraqlı döyüş qoyacam
https://youtu.be/en4hR34Bl8w?si=Xm8rBGOoan4LTDtz
https://youtu.be/l8s2fsfIpUA?si=AFqEA-1VW_NkK6e8
https://youtu.be/JuBBIJ7adjM?si=l2RWjq2ktf83kZKQ

obyekt yönümlü proqramlaşdırma | proqramlama

(OYP) - verilənlərin obyektlər üzərindən formasını dəyişməsi üzərinə qurulmuş proqramlaşdırma methodu. yazılmış funksiyaların təkrər istifadəsinə və daha kompleks məntiqə kömək edir.

// birinci class-da yaradılan obyekt və methodun digərində çağırılıb istifadə edilməsi:
class a {
string name;
public void method_a();
}
// ikinci class-da implementasiyası
class b extends class a {
name = "jhon.doe'':
method("do something");
}

bəzi methodolojiyaları:
enkapsulyasiya (encapsulation),
varislik (inheritance),
polimorfizm (polymorphism),
abstraksiyası (abstraction),
obyektlər arasında informasiya axınının təşkili (sending messages / message sending),
təkrar istifadə oluna bilərlik ( reusability).

java - c - c++ - Python - php
bu linkdə azərbaycanca ətraflı və bəsit izahı da var

perfume genius | musiqi

əsl adı Michael Alden Hadreas olan əsasən indie pop, indie rock və art pop tərzlərində mahnılar bəstəyən amerikalı musiqiçidir. Özünə seçmiş olduğu bu ləqəb isə Perfume The Story of a Murderer filmindən irəli gəlir. 2020-ci ilin diqqət çəkən albumlarından biri Set My Heart on Fire Immediately olsa da onun no shape albumunu daha çox bəyənirəm.

Tanımaq istəyənlər üçün:
(baxma: jason)
(baxma: otherside)
(baxma: die 4 you)
(baxma: slip away)
(bax: queen)
(baxma: without you)

euro 2024 |

sosioloji marksizm | elm

ufc | idman

obyekt yönümlü proqramlaşdırma | proqramlama

javascript | proqramlama

28 may 1997 b.dortmund - yuventus matçı | idman

imadəddin nəsimi ★ wiki | ədəbiyyat

qətlinin vacib elan edilməsimin, dərisinin soyulmasının səbəbi olaraq ortodoks islama qarşı çıxması olmadığını düşünməyə başladıyım hürufi.

orta əsrdə çoxu müsəlman olan cəmiyyətlərə baxdığımızda islamın yaşanılmasına, islami biliyin əldə edilməsinə dair iki epistemolojik fəza var:
1. Daha az oxuyan insanlar üçün, yəni cəmiyyətin çoxunluğu üçün, ictimai mühitdə oxunulan, müzakirə edilən hədis və quran qaynaqları. bu baxımdan quran və hədis qaynaqları bərabərlikçidir, sinfi fərqlilik olmadan hərkəs üçün enmiş kəlamullahdır.

2. daha çox oxumuş olanlar arasında, yəni cəmiyyətin azınlığı arasında, kiçik qruplar olaraq ictimai mühitlərə bağlı xüsusi mühitdə çox fərqli mətinlərin oxunub müzakirə edildiyi fəza. birinci fəza hədis və quran kimi bərabərlikçi mənbələrdən bəsləndiyi halda, bu fəza hədis və quranı da mümkün edən, bildiyimizin ötəsində, varlığımızın daha dərin suallarına yelkən açanların danışdığı şeylərdir.

bu baxımdan feodal kast sisteminə bənzər şəkildə sərhədləri çox kəskin olan epistemoloji fəzalar var. və bu fərqliliyi qorumaq üçün sirr kəlməsi önəmlidir. kənzül-məxfi sadəcə bu kiçik, xüsusi qrupa açılmış bir sirrdir və bu sirr ictimai mühitdə danışıla bilməz.

bu baxımdan da, nəsiminin "ənəlhəq" deməsi bir baxıma özəl olanın ümumiyə daşınması, gizli olanın ictimailəşdirilməsi, sirrin pozulmasıdır. nəsiminin ənəlhəq deməsi ictimai mühitdə "mən tanrıyam" kimi mənalandırılır. əslində demək istədiyi, bunun ilə başa salmaq istədiyinin arxasında çox fərqli mənalar var, lakin bir cümlə fərqli epistemoloji fəzalarda fərqli cür başa düşülür. yəni, nəsiminin ölüm səbəbi ortodoks islama qarşı çıxmasından daha çox sirri ifşa etməsi ola bilər zənnimcə.

bu iki epistemoloji fəzanın özünü daha vahid epistemoloji fəzaya, hərkəsə bərabər şəkildə çevrilməsi neuzeit dövrünə düşür. erkən modernizmdən etibarən "iki qrupun iki ayrı gerçəklik fəzası ola bilməz" deyilərək hamısı 1-ə gətirilir, hərşey ictimai fəzaya induksiya edilir. bu dönəmdə islamın ilk dövrlərinə, ilk 4 xəlifə dövrünə, quran və hədislərə daha çox referanslar edilir.

bunun sosio-iqtisadi tərəfləri də var. osmanlı imperiyasında 16-cı əsrin sonuna qədər mülki idarədəki ən yüksək yerlərə gələnlərin böyük çoxunluğu devşirme kökənli idi. sosial siniflər arası mobilizasiya, keçid kanalları yox idi. idarə edənlər (saray idarəsi, hərbi idarə və üləma) və idarə edilənlər (ümumilikdə rəiyyət adlandırılanlar) var idi. üləmanın oğlu üləma, əskərin oğlu əskər, rəiyyətin oğlu da yenə rəiyyət olurdu. rəiyyətin sosial hərəkətlikdə yuxarı doğru çıxmaq şansı yox idi. 17-ci əsrdən etibarən qərbi avropadakı sənayələşmə və rəqabətin artması ilə bərabər osmanlıda da iqtisadi dəyişikliklər baş verdi. ticarət ilə əllərinə pul keçən bəzi rəiyyətdən insanlar idarəetmədə söz haqqı olmağa başladı. pul verib yeniçərilər ocağına girəbilirdi.

rəiyyətin bəzi hissəsinin yuxarı doğru dırmaşması bəzi rəiyyət hissələrindən daha yaxşı hala gəlməsinə səbəb oldu. "mən niyə orada deyiləm?" sualından doğan sinfi ziddiyətlər daha çox görünməyə başladı. bu sinfi ziddiyətlərin sosial gərginlik halını almaması üçün islam üzərində dəyişiklik oldu və islam sosial kimlik olaraq yeni bir funksiya yerinə yetirməyə başladı və siyasi kimlik halını aldı: idarə edən sinifdəki də müsəlmandır, sən də müsəlmansan, biz ayrı bir qrupuq.

rəiyyət ilk başda yəhudi, xristian və müsəlman kəndlilərini, yoxsullarını, alt və orta təbəqələri ehtiva edirdisə indi sadəcə yəhudi və xristianları ehtiva etməyə başladı: rəiyyət yəhudi və xristianlardır, biz müsəlmanıq. bununla da, sinfi ziddiyətlərin üzəri dini kimliyin kley, yapışdırıcı rolu görməsi ilə örtüldü.

və bu birləşdirici sosial-siyasi kimlik olaraq islam artıq hərkəsə bərabər olmalı idi. əvvəlki kimi, xüsusi bir qrupun ayrı, dərin islamı; digərlərinin daha bəsit islamı ola bilməzdi.

bu dəyişimi max weberin protestant əxlaqı və kapitalist ruhunda açıqladığı "disenchatment"/"Entzauberung"/"Dünyanın sehrinin itməsi" qavramları ilə izah oluna bilər. qısacası, max weberə görə katolik xristianlıq orta əsrin zeitgeistına uyğun gəlirdi: özünü dünyadan təcrid etmək, tanrıya bu dünyada çatmaq, doqmatik rituallar və sairə. artıq kapitalist dövrün ruhuna isə protestan əxlaqı uyğun gəlirdi: tanrıya bu dünyada çatmaq mümkün deyil, bu dünyada biz disiplinli çalışmalıyıq ki, digər dünyada tanrı bizi mükafatlandırsın. yəni, dinin rasionallaşması.

islamda da, başda bəhs etdiyimiz "iki epistemoloji fəza dövründə" tanrıya bu dünyada çatmaq üçün nəfsi tərbiyə etmək lazım olduğu, özünü dünyadan təcrid etmək gərəkdiyi düşüncəsi var. məsələn, yunus emrenin "cənnət cənnət dedikləri" şeirində belə bir hissə var:
"cennet cennet dedikleri
birkaç köşkle birkaç huri
isteyene ver onları
bana seni gerek seni"

yəni, qurandakı vədlərin normal insanlar üçün olduğunu, bəzi xüsusilərin isə tanrı qatında eşq yaşamasının keçərli olduğu bir fəzadan bəhs edirik.

max weber islamı bu fəzadan ibarət gördüyü üçün onun protestant əxlaqı kimi yeni çağın sosial-iqtisadi ehtiyaclarına görə dəyişmədiyini irəli sürmüşdü. amma, "dünyanın sehrinin itməsi" islam üçün də keçərli idi.

ancaq, 17-ci əsrin sonlarından etibarən islamın da artıq bu dünyəviləşməyə getdiyini görürük. yuxarıda bəhs etdiyim iki fəzalı epistemoloji reallığın sadəcə vahid reallığa endirilməsi bunun göstəricisidir. fərqli dövrlərdə yazılmış "islami davranış risalələri"nə baxsanız, əvvəllər kasıblığa yüklənən pozitiv mənanın getdikcə neqativ məna ilə dəyişdiyini; əvvəllər yaxşı əxlaqlı olmanın da islamın 5 şərti qədər önəmli olduğunun göstərilməsinin əksinə əxlaqdan bəhs edilməməsi, "bunu etməlisən, hədisdə belə buyrulub" kimi dünyəvi əməllərə diqqət çəkilməsi, "kasıb olmamaq üçün 25 hədis" kimi başlıqlı siyahıların ortaya çıxması və bir çox şey misal göstərilə bilər. dünyada tanrıya çatmaq, onunla eşq yaşamaq lənətlənmiş, allahın transandatalizminin vurğusu artmışdır.

thomas bauerin "A Culture of Ambiguity: An Alternative History of Islam" kitabında bəhs etdiyi qeyri-müəyyənlik məsələsi var. çox uzatmaq istəmirəm, mən də yazmaqdan yoruldum. qısacası deyir ki, orta əsrdə islamda qeyri-müəyyənlik var idi. bir hədisin, bir ayənin birdən çox mənası, təfsiri ola bilərdi və bunların heç biri digərindən üstün deyildi. məsələn bir ayədəki bir sözün belə 30-40 fərqli təfsiri var idi və heçbir təfsirin digəri üstündə hegemoniya qurmaq kimi niyyəti yox idi, hər biri bərabər dəyərli idi. bir mənanın olmaması islami mədəniyyətdə plüralizm ortaya çıxarırdı. ancaq yuxarıda bəhs etdiyim dəyişkənliklərlə bərabər, qeyri-müəyyənlik yerini müəyyənliyə buraxdı. artıq bir ayənin bir hegemon, hakim təfsiri olmalı idi. qeyri-müəyyənliyə yol verilə bilməz: ya o, ya bu.

thomas bauerin pis iblisi burada rene descartesin özüdür. dekartın karteziyan ağılı dixotomiya şəklində düşünməni hakim mental iqtidar halına gətirdi. ona görə də, islamda da qeyri-müəyyən mənalılıq və plüralizm öz yerini vahid mənalılıq və mərkəzi iqtidara buraxdı.

bu barədə üzərinə daha çox düşünmək üçün tövsiyyə etdiyim mənbələr:
shahab ahmed- What Is Islam?: The Importance of Being Islamic
thomas bauer- A Culture of Ambiguity: An Alternative History of Islam
baki tezcan- The Second Ottoman Empire: Political and Social Transformation in the Early Modern World

nəysə, nəsimi mövzusundan çox uzaqlaşdıq, amma niyə nəsiminin "zındıq" olduğuna görə deyil, sirri aşkar etdiyinə görə cəzalandırıldığını düşündüyümü izah etmək istədim.

tissot prx | texnologiya